vrijdag 23 april 2010

Mevrouw, ons navigatiesysteem



Peter heeft een zeer goed ontwikkeld richtingsgevoel. Ik niet. Ik word daarnaast totaal niet gehinderd door enig topografisch benul. Wij vullen elkaar (ook) hierin goed aan. Peter weet in heel Nederland beter de weg dan ik in mijn eigen geboorte-/woonplaats. Als we naar het buitenland gaan, kijkt hij een poosje op de kaart en stapt vervolgens in de auto. Iets dergelijks kan ik me alleen permitteren als ik binnen Ede blijf. En dan nog kan het fout gaan. Moet ik verder weg, dan is Google Maps mijn beste vriendje. De routes (van de heen- èn terugweg!) worden extra groot uitgeprint en de belangrijkste afslagen schrijf ik op post-it briefjes die ik op de juiste volgorde op mijn dashboard plak zodat ik ze onderweg er één voor één af kan trekken. En dan nog kan het fout gaan.

Ach, een beetje spanning in het leven houdt een mens scherp en ik ben nog nooit onherstelbaar verdwaald; toch leek een navigatiesysteem in de auto mij wel handig. Volgens de rolverdeling in ons huwelijk ging het daarna als volgt: ik ging me afvragen of ik een mannelijke of een vrouwelijke navigator wilde en welke naam dan leuk zou zijn, en Peter zocht ondertussen op consumentensites welk merk de meeste plusjes kreeg.

Sinds een paar maanden hebben we een goed (genoeg) gewaardeerd navigatiesysteem. Het ziet er goed uit en kan van alles. Een klein minpuntje is het feit dat er bij ons merk geen keus is tussen een mannenstem of vrouwenstem. Jammer, want ik had willen kiezen voor een geruststellend, diep George Clooney-geluid. Nu moeten we het doen met een blikkerig klinkende mevrouw bij wie geen enkele naam past en die we daarom gewoon "mevrouw" noemen. Als ze ons tenminste goed de weg wijst, doet ze dat niet, dan noemen we haar anders.

Inmiddels zijn we al een paar keer met onze mevrouw op pad geweest. Het is wel gemakkelijk en ze doet het meestal goed, maar ik vind het geen onverdeeld genoegen. De clou zit ‘m in het woordje "meestal". Zijn er wegomleidingen dan raakt ze de kluts kwijt. Op zich is dit niet verwijtbaar, maar ze probeert in dergelijke gevallen te lang de indruk te wekken dat er niks aan de hand is en dat ze het wel weet. Peter heeft haar altijd snel door, ik merk het pas als ze mij linksaf op een snelweg wil laten slaan. "Houd nou je mond," roep ik dan, "geef toe dat je het niet weet en zeg op z’n minst sorry; weet je wel wat je gekost hebt?!". Het mens haalt rare trekjes in mij naar boven.

En Peter haalt rare trekjes in haar naar boven. Laatst bracht hij mevrouw helemaal van de wijs door in een dwarse bui juist nièt haar aanwijzingen op te volgen. Zei zij links dan ging hij rechts, zei ze rechts dan reed hij rechtdoor en haar smekende verzoek om "alstublieft!" te keren werd volkomen genegeerd. Ik werd er zenuwachtig van. Uiteindelijk is hij de wasstraat ingereden en daar viel mevrouw eindelijk stil. Haar wraak was echter zoet en helaas op mij gericht. Tijdens de eerstvolgende rit heeft ze mij, in het donker, een rondje over een parkeerterrein in het centrum van Arnhem laten rijden en de rit daarna twee keer (vlak voor het derde rondje voelde ik nattigheid) over de rondweg van Utrecht. Uiteindelijk ben ik wel thuisgekomen. Scheldend en met mevrouw ondersteboven op de passagiersstoel.

Het is natuurlijk raar om een apparaat menselijke eigenschappen toe te dichten maar een snel rondje onder mijn kennissen met een navigatiesysteem leerde mij dat 8 van de 10 gebruikers dat doet. Het zal alles te maken hebben met het feit dat het ding tegen je praat en bovendien opdrachten geeft. Opdrachten die je vervolgens ook nog uitvoert. Misschien is het maar goed dat er voor ons geen George Clooney-stem te kiezen was; ruzie maken met George – ik zie het mezelf niet doen.

donderdag 15 april 2010

Krijgen hun gelijk?

Zeg eens eerlijk: vraag je je nu alleen maar af wie er waarin gelijk krijgen of staan je haren recht overeind en denk je "Hun? HUN? Zij! Het is ZIJ!"?

Het heeft me veel moeite gekost om bovenstaand zinnetje te tikken en ook nog als titel te gebruiken. Ik heb er nog kippenvel van op mijn armen. Ik vind mezelf geen taalpurist, maak er, tot mijn grote schaamte, ook teveel fouten voor, maar het gebruik van "hun" als het "zij" moet zijn, klinkt in mijn oren als nagels die over een schoolbord krassen.

In mijn vorige stukje gebruikte ik het woordje "overnieuw" en ik was me van geen taalfout bewust. Maar toen las ik:

Overnieuw is een contaminatie van over en opnieuw die weliswaar vaak voorkomt, maar niet door iedereen wordt aanvaard.
Auw! Maar het werd nog pijnlijker:
Sommigen veroordelen het zelfs als 'minder beschaafd'. Daarom raden wij aan dit woord te vermijden en in plaats daarvan het gewone opnieuw te gebruiken.

Ik was er stil van. De gedachte om stilletjes dat onbeschaafde "overnieuw" in mijn stukje te vervangen borrelde even op, maar het kwaad was al geschied, het was al gelezen, ik had zelf al op het schoolbord van "sommigen" gekrast. Het enige wat erop zat, was het vinden van een tegengeluid. Tot mijn grote vreugde vond ik uiteindelijk dit:

Overnieuw is ontstaan als contaminatie, maar mag volgens ons toch wel gebruikt worden.
En als extra pleister op mijn wondje:
De acceptatie van overnieuw is ongetwijfeld een kwestie van tijd.

Erg lang duurde mijn blijdschap daarna niet. Want is dit en vooral dit niet een voorteken dat "hun hebben" binnen (te) korte tijd ook geaccepteerd wordt? Oftewel krijgen "hun" straks gelijk?
Nee toch! Neeeeee!
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...