Mijn dag op een stembureau

Eigenlijk zou de titel van dit stukje “Hoe ik vorige week achter de tafel op een stembureau terecht kwam terwijl ik de dag ervoor al gestemd had” moeten zijn. Dat zou echter, hoewel nog niet eens volledig, toch te lang zijn. Nog niet eens volledig, want echt volledig, en dus nog langer, zou zijn als ik er “en waarom” bij zou zetten en ook nog “en wat ik daar allemaal meemaakte”. Zo’n titel zou al bijna een blogpost op zich zijn... 

Maar dit alles terzijde: hierbij het hoe, waarom en wat van mijn dag op een stembureau. 

 

Over het waarom kan ik kort zijn. Stembureaulid zijn was iets wat mij wel leuk en interessant leek en wat ik “dus” óóit weleens wilde proberen. 

Natuurlijk ben ik, zeker nu, erg voor democratie en voor het gebruik maken van je stemrecht maar die redenen hadden, vond ik, weinig te maken met of ik persoonlijk wel of niet in zo’n stembureau mee zou werken.  

Hadden en vond, verleden tijd ja, want toen... 

En nu komt het hoe: 

 

Een paar uur nadat ik zelf al gestemd had, de avond vóór de officiële verkiezingsdag, las ik op facebook een oproep van mijn gemeente: vanwege een onverwacht groot aantal afmeldingen was er dringend behoefte aan stembureauleden. En zo werd het voor mij “óóit”. 

Ik mailde, vulde een aanmeldingsformulier in en kreeg bijna per ommegaande een blije reactie en een locatie toegewezen. En terwijl ik mij aan Peter voorstelde als 5^e lid van locatie 030 (“Lid 5” werd, o zo grappig, ter plekke mijn nieuwe bijnaam) kwamen er vervolgmails met instructies en inloggegevens voor een e-learning van anderhalf uur plus examen. Nieuwbakken lid 5 moest kortom die avond flink aan de bak.  

Ach ja, alles voor de democratie 😇 Al moet ik er eerlijkheidshalve bij zeggen dat die blije reactie en, later die avond, het telefoontje van de voorzitter van locatie 030 (“Wat ontzettend fijn dat je dit wil doen; ik heb alleen al vandaag zes afmeldingen gekregen!”) mijn ego energie een flinke boost gaven. Het is altijd prettig om je nuttig te weten. (En om bij de eerste poging voor dat examen te slagen.)

Na een nacht waarin ik gelukkig niet droomde over stempassen, al dan niet schriftelijke volmachten, verschillende soorten identiteitsbewijzen, wat te doen met ongeldige stembiljetten en kiezers die met meerderen in één hokje willen, telstraten, proces-verbalen en nog veel meer andere onderwerpen uit die onlinecursus (een stembureaulid doet veel meer dan vriendelijk groeten en nummers oplezen achter die tafel!), meldde ik mij bij “mijn” stembureau. (“Number five reporting for duty!” Nee, ik zei het niet zo. Niet hardop.) 
Ik had het geluk met een ervaren en gezellig team samen te werken. Gezelligheid is altijd fijn en ervaring is natuurlijk heel praktisch, zeker als het druk is en de rij met kiezers tot op straat staat. 

 

O, die kiezers! Wat zaten daar bijzondere mensen tussen. 

De meesten zeiden gewoon goeiemorgen of goeiemiddag, dankjewel en tot ziens.

Een verbazingwekkend aantal zag het door ons toegestoken stembiljet over het hoofd (“Wat was u dan van plan om in dat hokje te doen?”, ik heb die vraag negen van de tien keer niét gesteld, wat best knap is gezien mijn rare gevoel voor humor). 

Er waren kiezers voor wie het duidelijk hét uitje van de dag was, anderen die een soort origami-achtig iets van hun stembiljet vouwden en weer anderen die heel graag het rode potloodje wilden houden (?..).  

Er waren kort-en-bondige mensen, mensen die er een feestje van maakten ("O mensen, dit wordt de leukste foto die jullie vandaag zullen zien!", bij het tonen van haar paspoort) en mensen die aan hun eigen bestaan begonnen te twijfelen als een van ons iets te lang naar hun identiteitsbewijs tuurden ("Ik ben het toch echt... Toch?")

Sommige net-achttienjarigen deden alsof zij al jaaaaren stemden (“Eh, dit is toch zeker jouw eerste keer?” aldus dat ene teamlid dat niet alleen ervaren en gezellig was maar op zeker moment ook iets te openlijk verbaasd). En daarnaast een paar al lang niet meer-achttienjarigen die kennelijk met de jaren vergeten waren wat zij met hun ingevulde stembiljet moesten doen ("Ach ja, dat potlood..." - "In die kliko?"). 

Eén vrouw deed, met haar telefoon bij de hand, zo lang over het kiezen dat wij sterk de indruk kregen dat zij ofwel alle partijprogramma’s aan het nalezen was ofwel ter plekke een kieswijzer invulde. Weer een ander maakte er een lesje staatsinrichting van, wat voorbarig in mijn ogen maar misschien schatte ik de leeftijd van haar peuter te laag in. 

Tussen half acht ’s ochtends en negen uur ’s avonds hadden we in totaal dertienhonderdachtentachtig (1388) stempassen in ontvangst genomen en hadden we dus dertienhonderdachtentachtig (1388) biljetten uit te vouwen, te tellen, te hertellen en, in sommige gevallen, zelfs te her-hertellen.
Het woord “uitgeteld” kreeg die nacht (we waren iets na middernacht “al” klaar) zeker voor mij als onervaren, inmiddels iets minder gezellig, lid 5 een zeer dubbele betekenis. Iets, wat dan ook, ruim dertien uur lang doen gaat een mens niet in de koude kleren zitten; ik stond nog net niet te tollen op mijn benen.

En toch, ondanks die vermoeidheid die nog zeker een volle dag als een stevige jetlag voelde, kon ik welgemeend “Graag gedaan” denken toen ik via de lokale omroep onze burgemeester alle stembureauleden (inclusief het 5^e lid van locatie 030, al zei hij het niet met zoveel woorden, het is hem vergeven) hartelijk voor hun inzet hoorde bedanken. Niet, zéker niét met “het was een kleine moeite” er achteraan maar wel oprecht “Graag gedaan”. 

Dat wat ik óóit weleens wilde proberen was inderdaad een leuke en interessante ervaring gebleken en ik zou mij er een volgende keer beslist weer voor aanmelden.

(Eigenlijk had ik "ik zou er een volgende keer weer voor kiezen" willen tikken maar die flauwe woordspeling ging zelfs mijn rare gevoel voor humor te ver.)